رفراندوم و رای نه مردم یونان به شرایط تحمیلی از سوی مثلث کمیسیون اروپا، بانک مرکزی اروپا و صندوق بینالمللی پول (ترویکا)، رویدادی کمنظیر در سالهای اخیر است. اهمیت این اتفاق از مرزهای یونان و اروپا فراتر میرود. اسلاوی ژیژک در این یادداشت به رابطه یونان و اتحادیه اروپا میپردازد. به نظر وی با توجه به چشمانداز اقتصاد یونان در سالهای اخیر هدف واقعی وامهای پرداخت شده نه برداشت سود هنگام بازپرداختها بلکه تداوم رابطه طلبکار-بدهکار است که وامگیرنده را در موقعیت وابستگی و سرسپردگی دائمی قرار میدهد. در این وضعیت گناه سریزا برهم زدن همین رابطه قدرتی است که قدرتهای اتحادیه اروپا تلاش دارند آن را بازتولید کنند. در مورد این رفراندوم و بحران یونان در میدان بیشتر بخوانید.
پس از ماهها کشمکش میان دولت جدید یونان و مثلث کمیسیون اروپا، بانک مرکزی اروپا و صندوق بینالمللی پول (ترویکا) بر سر بحران بدهی یونان، حالا آلکسیس سیپراس نخستوزیر یونان بسته نهایی پیشنهادی ترویکا را به رفراندوم گذاشته است. بستهای که در آن ریاضتهای جدید اقتصادی بر یونانیان تحمیل خواهد شد که شامل کاهش دوباره مستمری بازنشستگان و افزایش مالیاتها خواهد بود. سران اتحادیه اروپا تهدید کردهاند که در صورتی که یونانیان به ریاضتهای جدید اقتصادی «نه» بگویند جایی در اتحادیه اروپا نخواهند داشت. جوزف استیگلیتز اقتصاددان آمریکایی برنده جایزه نوبل در یادداشتی توضیح میدهد که اگر یونانی بود در رفراندوم پیش رو چگونه رای میداد.
هفته گذشته دولت یونان به اتحادیه اروپا تعهد داد که تا ۴ ماه به طور یکجانبه سیاستهای ریاضت اقتصادی را لغو نکند و برنامههای اصلاحات اقتصادی خود را به اتحادیه پیشنهاد دهد. در این مدت یونان و اتحادیه اروپا بر سر کاهش بدهی یونان و لغو سیاستهای ریاضتی مذاکره میکنند. این سیاستها از شرایط کمک مالی مجموعا ۲۴۰ میلیارد یورویی اتحادیه اروپا، بانک مرکزی اروپا و صندوق بینالمللی پول بود. ریاضت اقتصادی فاجعهای برای مردم یونان بوده و نارضایتی آنها حزب چپ سیریزا را به قدرت رساند. یانیس واروفاکیس، وزیر اقتصاد یونان و مذاکرهکننده اصلی چند روز پیش از توافق موقت و تحت فشار شدید طرف مقابل، مخصوصا آلمان در این یادداشت وضعیت بدهیها و استراتژی مذاکره را شرح میدهد.