محمدرضا پهلوی

سریال «معمای‌شاه» عنوان مجموعه‌ تاریخی تلویزیونی است که داستان زندگی محمدرضا پهلوی را پیش از به قدرت رسیدن تا انقلاب ۱۳۵۷ به تصویر می‌کشد. این سریال با حضور ۸۰ بازیگر اصلی، ۵۴۰ بازیگر فرعی و بیش از ۵۶۰ نفر از عوامل سینما و تلویزیون با یک بودجه میلیاردی و چندین کارشناس تاریخ معاصر ایران، ادعا می‌کند روایتی حقیقی و متفاوت از روایت‌های کلیشه‌ای از تاریخ معاصر ایران و شخص محمدرضا پهلوی ارائه داده است، اما با آغاز پخش این سریال از شبکه‌ی یک صدا و سیمای ایران و پخش چند قسمت از آن، به نظر می‌رسد این سریال نیز هم‌چون سریال‌های تاریخی دیگر روایتی از تاریخ معاصر ایران ارائه می‌دهد که چیزی جز همان روایت کلیشه‌ای سابق نیست.

پیش از هر چیز سخن گفتن در مورد وقایع تأثیرگذار در تاریخ معاصر ایران، نیازمند آگاهی از مختصات تاریخی-اجتماعی جامعه‌ی ایران در مقاطع سرنوشت‌ساز است. موضوع حائز اهمیتی چون اصلاحات ارضی در این میان از اهمیتی دوچندان برخوردار است. زیرا ما را وامی‌دارد تا ساختار جامعه‌ی روستایی/دهقانی ایران را در سال‌های منتهی به دهه‌ی 1340 از نظر بگذرانیم تا بتوانیم دگرگونی‌های انجام شده در عرصه‌ی ساختار اجتماعی جامعه را برای خود فهم‌پذیرتر سازیم.