وقتی به تاریخ نگاه میکنیم، جنبش برابریجویانه زنان در غرب از دوران روشنگری تاکنون با تبعیض جنسیتی زاییده جهانبینی دوگانهپندار ذهن و بدن روبهرو بوده است.
انیس واردا از کارگردانان برجسته موج نوی سینمای فرانسه و یکی از بازماندگان این مکتب است. وجه تمایز نگاه او در میان این فیلمسازان توجه ویژه به فمینیسم و نیز ساخت مستندگونه فیلمهایش حول موضوعات اجتماعی و زنان است. متن پیشِ رو ترجمهی قسمتهای منتخبی از مصاحبهاش با نشریهی کایه دوسینما در ژوئن ۲۰۱۸ است.
این روزها تصویری ایدهآل و نوستالژیک از زندگی زنان، پیش از انقلاب ۵۷ ساخته میشود. آیا اگر به سینمای پیش از انقلاب نیز نگاه کنیم این تصویر تایید میشود؟ این یادداشت نگاهی میکند به فیلم مستند «بخت پریشان»، ساخته سحر خوشنام که درباره زن در سینمای ایران پیش از انقلاب است.
بیش از چهار دهه است که فعالیت و پژوهش فدریچی سرآمد موضوع کارخانگی بوده است. اجزوهی تاثیرگذار او، «دستمزد در قبال کارخانگی» (۱۹۷۵)، با رد یک دعوی مشهور شروعی تحریکآمیز دارد: «آنها میگویند عشق، ما میگوییم کار بیجیره و مواجب». فدریچی در این متن و متون دیگر خود مدعی است مطالبهی دستمزد نوعی شبکهی پیوند سیاسی ضروری است در راه سازماندهی زنان حول کار ازخودبیگانهای که همهی ما انجام میدهیم. سرمایهداری نمیتواند این مطالبه را برآورده کند، و نکته همین است؛ موفقیت در این راه مستلزم پیکربندی مجدد و همهجانبهی توزیع ثروت اجتماعی است.
سیلویا فدریچی در مصاحبه با وبسایت «مبارزه شاد» میگوید «ناتوانی در تبدیل سیاست به تجربهای که مابهازایی دارد، بخشی از دلیل ناکامی چپ رادیکال در جذب شمار زیادی از مردم بوده است». او از «مبارزه شاد»، لزوم کنار گذاشتن انحصارگری، تجربهاش در جنبش فمینیستی، مساله هویت و چندپارگی و اتحاد نیز سخن گفته است. این مصاحبه با سیلویا فدریچی در اوایل ۲۰۱۶ توسط کارلا برگمن و نیک مونتگومری برای وبسایت «مبارزه شاد» انجام شده است. برای این مصاحبه ما (نیک و کارلا) دیباچهای برای فدریچی فرستادیم که خطوط کلی برخی از ایدههای پروژهمان را ترسیم میکرد و بر اساس موضوعات کتابمان و کارهای فدریچی با او گفتگویی داشتیم.
فمینیسم جریان اصلی آمریکا به سادگی با هر ذائقهای سازگار میشود و همیشه نسبتی فرودستانه با مطالبات اقتصاد نولیبرالی دارد. در نتیجه فمینیسمی به غایت تضعیف شده است.
بااینکه فمینیسم این روزها بهعنوان یک جنبش اجتماعی قدرتمند شناخته میشود و یکی از موضوعات سیاسی جنجالی است، اما در جهان بهطور همزمان شاهد افزایش زنستیزی نیز هستیم.
کتاب کالیبان و ساحره درباره چیست؟ هانا هِر، سردبیر مجله اینترنتی Mask، با سیلویا فدریچی، مادر فمینیسم ماتریالیستی و نویسنده کالیبان و ساحره، به بحث نشسته است تا راجع به درسهایی که هنوز باید از جنبش دستمزد برای کار خانگی و سایر سازماندهیها حول کار بازتولیدی بیاموزیم، گفتوگو کنند.
فمینیست اینستاگرمی، سودای تغییر به میانجی رخنه ایجاد کردن در روبنای فرهنگ دارد. او اما از تماشای تصویر بزرگتر عاجز است. او روزبهروز پایههای هویت خود را درون کالتی که با هممسلکهایش تشکیل داده، مستحکمتر میکند. این کالت به مرور واژگان آیینی خود را تصاحب میکند: موی بدن، باکرگی، قاعدگی و ... . فمینیست اینستاگرمی اما از جایگاهِ پروبلماتیک بدنها در کانتکست تاریخی-اقتصادی-سیاسی، ادراکی غالباً سطحی دارد.
مقدمه مترجم: این گفتگو توسط کلی جونز، روزنامهنگار و دانشآموختۀ فلسفه با جودیت باتلر، نظریهپرداز شناختهشدۀ امریکایی انجام شده است. جودیت باتلر پس از انتشار کتاب «آشفتگیهای جنسیتی» و ترجمۀ آثارش به زبان فارسی، در ایران به شهرت رسید؛ در این گفتگو باتلر دربارۀ تفاوت ایفا با ایفاگریِ جنسیتی، ارتباط ساختارهای محض با زندگی روزمره، خشونت مذهبی و ارتباط فمینیسم و مذهب پدرسالارانه بحثهایی را مطرح میکند، این گفتگو در سایت فمینیسم و مذهب به زبان انگلیسی منتشر شده است.