فضا و مکانها به اشکال مختلف و متنوعی در فرهنگها و در طی زمان جنسیتی میشوند. این فضا و مکانها نه تنها چگونگی شکلگیری جنسیت در جوامع را نشان میدهد بلکه متقابلا بر آن تاثیر میگذارند.
برخلاف تاریخنگاری از بالا که سلطهای طولانی در تاریخنگاری جهان داشته، تاريخنگاري از پایین معطوف است به تاریخ حاشیهها، گروهها و طبقات پایین جامعه، تاریخ جنبشهای اجتماعی این گروهها، اقشار و طبقات و نقششان در فرآیند تکوین جامعه، تاریخ فعالیتهای اجتماعی-سیاسی مردم. افسانه نجمآبادی از تاریخنگاران بنام این حوزه است که یکی از نخستین آثار مهم در حوزه تاریخنگاری جنسیت را در ایران نوشته است: «زنان سیبیلو و مردان بیریش: نگرانیهای جنسیتی در مدرنیته ایرانی».
مرگ اشرف پهلوی، خواهر دوقلوی محمدرضا پهلوی، به ساخت چهرهای قهرمانانه از او در رسانههای مختلف فارسی زبان دامن زد. چگونه در لحظه مرگ اشرف پهلوی تمامی تاریخ به یکباره به تعلیق در میآید و در کمتر از ۲۴ ساعت اشرف پهلوی آن هم نه در دوران حیات ۹۶ ساله خود بلکه ساعاتی پس از مرگ به عنوان فردی بزرگ، قدرتمند، زنی مبارز و عاشق سرزمین مادری خود معرفی میشود. در یاداشت پیش رو حمیدرضا یوسفی به واسطهی مرگ اشرف پهلوی به بررسی مکانیسم قهرمان سازی پس از مرگ و میل به گذشتهی تاریخی سپری شده در جامعهی ایران میپردازد.