عمومی

ارزش‌های اخلاقی‌ای که در زمان حاضر شالودۀ خوشبختی را تشکیل داده‌اند، چنین چیزهایی‌اند: واقعی باش، قوی باش، فعال و مفید باش. و از همه مهمتر، برای رسیدن به این هدف‌ها به دیگران تکیه نکن، زیرا سرنوشت تو فقط به دست خودت رقم می‌خورد. این رویکردی جدید است. زیرا قبلاً خوشبختی را با این چیزها تعریف نمی‌کردند. نویسندۀ این مطلب، با مروری بر تاریخِ خوشبختی، نواقص تعریفِ جدید آن را گوشزد می‌کند.

آخرین تصاویر از تخریب‌ جنگل‌های گیلان در پروژه‌ی ساخت سد شفارود نشان‌دهنده‌ی تلاش پرشتاب برای به‌جا گذاشتن حجم عظیمی از ویرانی است.

جنگل سیمانی لقبی است که به شهرهای بزرگ می‌دهند، اما اگر شنیده شود که در گوشه‌ای از ایران جنگلی چندمیلیون‌ساله را زیر سیمان دفن می‌کنند، چه نامی می‌توان بر آن گذاشت و چه عبارتی را می‌توان به آن نسبت داد؟

ساخت سد شفارود، پروژه‌ای که سال‌ها بر زمین مانده بود، در یکی از ذخیره‌‌گاه‌های جنگلی ایران در نزدیکی شهر پونل و در جاده‌ی پونل به خلخال در دست اجراست. اهمیت منطقه‌ای‌ جنگلی که سد در آن در دست ساخت است، تا حدی است که صحبت از ثبت جهانی این میراث تاریخی و طبیعی است اما حفظ جنگل هیرکانی چندان اهمیتی برای سدسازان ندارد. این جنگل زیستگاه خرس قهوه‌ای و جنگلی باستانی است.

کاهش مساحت جنگل‌های ایران در چند دهه اخیر از 18 میلیون هکتار به 12 میلیون هکتار، زنگ خطر را از مدت‌ها پیش به صدا در آورده است. یکی از دلایل نابودی جنگل‌ها، ساخت و سازهای بی‌رویه‌ای است که حتی مناطق حفاظت شده از تیغ آن در امان نمانده‌اند. گزارش زیر از وضعیت جنگل‌های گردنه حیران در استان گیلان تاییدی دوباره بر روند سریع نابودی منابع طبیعی است. روندی که پیوندی تنگاتنگ با گردش سرمایه مالی ناشی از ساخت و ساز در این مناطق دارد. بنابر این گزارش، گفته می‌شود ویلاهایی که هم‌چون قارچ سر از زمین بر می‌آورند «متعلق به چهره‌های صاحب‌نام سياسی، اجتماعی، ورزشی، هنری و اطرافيان آنهاست.»

طبق برخی آمار‌ها در ایران سالانه ۲۲۰ هزار سقط جنین انجام می‌شود. گرچه این آمار قابل اعتماد نیست چون در بهترین حالت آمار سقط‌های قانونی در دسترس است و شمار دقیقی از سقط‌های غیرقانونی وجود ندارد. اما طبق همین ارقام، و با توجه به ۷۵۰ هزار مورد بارداری در سال، از هر هفت زن باردار، یک زن اقدام به سقط جنین می‌کند. با این حال، سقط جنین جرم است مگر در موارد خاص که روند قانونی طولانی و تقریبا غیر ممکنی دارد. در چنین شرایطی اقدام به سقط جنین می‌تواند برای بسیاری از زنان عمل مخاطره‌انگیزی باشد چه از منظر قانونی چه از منظر امکانات بهداشتی‌ غیر استاندارد. نوشته زیر گزارشی است از یکی از مراکز سقط جنین در جنوب تهران.

شبی مجلل که تمام توجه‌‌ها به سمت توست، شاهزاده و پرنسس‌خانمی که لباس سفید چین‌دارش روی پله‌ها کشیده‌ می‌شود و گل را به سمت عروس‌خوش‌شانس بعدی پرتاب می‌کند. همه‌چیز از کارد و چنگال‌ها گرفته تا گل‌های سرمیز و ظرف شیرینی‌ها باید برق بزنند و بر زبان‌ها ولوله‌ بیندازند. از بچگی رویایش را در مغزتان فرو کرده‌اند به امید این روز. ایران نمی‌شود؟ مهم نیست، پولش را که داریم، می‌رویم ترکیه. هزینه‌اش چه‌قدر می‌شود؟ ۳۰ میلیون؟ ۵۰ میلیون؟ نه بیشتر؛ به گزارش شرق حداقل هزینه یک شب عروسی در ترکیه ۷۰ میلیون تومان است. ایرادی ندارد، یک شب که هزار شب نمی‌شود، پس همین امشب فقط، امشب فقط، رویای من باش. آنچه‌ میخوانید گزارشی است از چگونگی برگزاری مراسم در هتل‌ها، کاخ‌ها و کشتی‌های تفریحی استانبول و آنتالیا.

منبع اصلی شناخت ونسان ون‌گوگ، نقاش هلندی، مجموعه نامه‌هایی است که میان او و برادرش تئو ون‌گوگ رد و بدل شده است. دوستی عمیق و ماندگار ونسان و تئو، باورهای آنها و نظراتشان درباره هنر، همگی در بیش از ۶۵۰ نامه که در سال‌های ۱۸۷۲ و ۱۸۹۰ نوشته شده، مکتوب هستند. این نامه‌ها علاوه بر آن که راهی به دنیای ونسان و تئو باز می‌کنند، از لحاظ ادبی غنی، و به خودی خود جذاب و بسیار خواندنی‌اند. در ادامه سه نامه کوتاه ونسان به تئو را می‌خوانید که در وبسایت پروبلمتیکا منتشر شده است. برای خواندن مقدمه مترجم به اینجا رجوع کنید.

ایمان پاکنهاد در گزارش زیر زندگی سیستانی‌ها را بعد از خشک شدن دریاچه‌ی هامون توصیف می‌کند؛ از گرسنگی گرفته تا مهاجرت به استان‌های دیگر. از اینکه چگونه حیات مردم این منطقه به حیات دریاچه هامون گره خورده و خشکی آن چه پیامدهای فاجعه‌باری برای آنها داشته است. دریاچه هامون که در طول تاریخ زندگی‌بخش بومیان سیستان و بلوچستان بوده، در اثر کم شدن آب ورودی به آن و همین‌طور کاهش بارندگی‌ها، به‌تدریج خشک شده است. این گزارش از روستاهای خالی از سکنه و یا در حال تخلیه که رنگ مرگ به خود گرفته‌اند، به خوبی عمق این فاجعه زیست‌محیطی با ریشه‌های گوناگون را نشان می‌دهد.

 

مطلبِ زیر نوشته‌ی پَت توماس1 روزنامه‌نگار و نویسنده‌‌ی چندین کتاب در حوزه‌ی بارداری و زایمان است. او معتقد است که «در نظامِ پزشکیِ امروز، حتی در جوامع پیشرفته‌ مانند انگلستان، زنان به مثابه بیمار و نه کسی که به زودی مادر می‌شود معاینه، ارزیابی و درمان می‌شوند؛ بنابراین تعجبی ندارد که از زایمانِ طبیعی وحشت کنند.» او این پرسش را مطرح می‌کند که آیا فرایندِ بارداری و زایمان به کسب‌ و کاری شدیداً پزشکی‌شده تبدیل نشده است؟

از کفش ایتالیایی «گوچی» تا «کانورس» از آب گذشته آمریکایی، از کیف پر زرق و برق «دی‌ اند جی» تا پیراهن‌های نازک و ساده‌ی «زارا»، از لباس‌ها مجلسی «ورساچه» تا کفش و پیراهن‌های نایکی و آدیداس...؛ این بازار نه چندان کوچک می‌تواند قلب "ریچ کیدز" تهران را بلرزاند. این لباس‌ها جان می‌دهند برای سلفی‌بازی.

تالار کوچک معروف‌ترین مارک‌های جهان، جایی در قلب تهران ساخته شده است. کیلومترها دورتر از سالن‌های مشهور مُد، جایی که خواب آن را هم طراحان لباس ندیده‌اند. تا امروز پای هیچ عکاس و نویسنده مجله مُدی به این بازار باز نشده است. در راهروهای باریک اینجا هیچ مدل لاغری با پاهای بلند و کشیده‌اش راه نرفته و هیچ تماشاچی مسخ شده‌ای با دهان باز برای عبور مُدل‌ محبوبش کف نزده است. کاسبان این بازار نه با تحریم و گرانی ارز خم به ابرو آوردند، نه حالا با توافق و روزنه‌های تازه تجارت در دلشان قند آب می‌شود. اینجا بوتیک هیچ‌پوش‌هاست.