آبی که می‌نوشیم شاید از خورشید هم قدیمی‌تر باشد

زمین قدیمی است. خورشید هم قدیمی است. اما می‌دانید چه چیزی ممکن است از هردوی اینها قدیمی‌تر باشد؟ آب.

کسی دقیقا نمی‌داند چطور جهان لبریز از آب شد. اما یکی از نظریه‌های اصلی می‌گوید آب در سیاره‌ ما از ذرات یخی آمده که پیش از برفروخته شده خورشید در ابرهای کیهانی معلق بوده است؛ این یعنی بیش از ۴.۶ میلیارد سال پیش.

بر اساس محاسبات فیزیکدانان اختری، بیش از نیمی از آب زمین از گازهای میان ستاره‌ای آمده است. یعنی همان مایعی که می‌نوشیم و آنچه اقیانوس‌ها را پر کرده، احتمالا میلیون‌ها سال قدیمی‌تر از خود منظومه شمسی است.

بر اساس این نظریه، برخی از یخ‌های دوران کهن از خلق پرآشوب منظومه شمسی جان سالم بدر بردند و به زمین آمدند. محققان برای اثبات این حرف مولکول‌های آب اقیانوس‌ها را به دنبال نشانه‌هایی از گذشته‌ی باستانیشان بررسی کرده‌اند.

سرنخ از ماده‌ای به نام «آب سنگین» می‌آید. همان‌طور که می‌دانید، آب از دو اتم هیدروژن و یک اتم اکسیژن ساخته شده است. اما برخی مولکول‌های آب شامل دوقولوی تپلی به نام دوتریوم می‌شود. (در هسته دوتریوم نترون وجود دارد، در حالی که هیدروژن معمولی نترون ندارد.)

آب سنگینِ دتروم در سیاره‌ها و قمرهای دیگر، حتی زمین، وجود دارد، اما محققان مطمئن نیستند که از کجا آمده است. یک نظر این است بخش عمده آب سنگین در میان ستاره‌ها شکل گرفته و سپس در منظومه شمسی سفر کرده است.

در سال ۲۰۱۴ دانشمندان در پژوهشی نشان دادند که مولکول‌های یخِ بیلیون‌هاساله احتمالا پس از آنکه از ارتعاشات سهمگین خورشید در امان ماندند، زمین و فک‌ و فامیل‌های در حال شکل‌گیری‌اش را شستشو داده‌اند.

آنها سپس اینطور نتیجه‌گیری کردند که بازمانده‌های آن یخ‌های کهنسال در سرتاسر منظومه شمسی ما پخش شده است؛ بر روی ماه، ستاره‌های دنباله‌دار، قطب‌های عطارد، در باقیمانده‌های ذوب‌های مریخ، بر قمر اروپای مشتری، و حتی در بطری آب شما.